Stres, yaşamın kaçınılmaz bir gerçeğidir. Uyum sağlamanız gereken herhangi bir değişiklik strese neden olabilir. Yaşamınızdaki olumsuzluklar ve sorunlar stresin asıl kaynağını oluşturmaktadır. Yaşadığınız stres ister yaşam değişikliklerinden kaynaklanıyor olsun, isterse günlük koşuşturmaların bir birikimi olsun, önemli olan stresin kendisi değil, strese nasıl tepki verdiğinizdir.
Stresin kaynakları nelerdir?
- Hava ve yol durumu gibi çevresel etkenler
- Zamanında yetiştirilmesi gereken işler, borçlar, iş değişikliği, iş görüşmeleri, sınavlar
- Kazalar,sevdiğiniz kişilerin kaybı
- Ergenlik dönemi
- Yaşlanma
- Hastalıklar
- Kötü beslenme
- Spor yapamama
- Uyku bozuklukları
- Kendi düşünceleriniz
Görüldüğü gibi strese yol açabilecek bir sürü etken var. Ancak o anki yaşantınızı nasıl yorumladığınız ve değerlendirdiğiniz sonucu belirliyor. Mesela bir arkadaşınızın size selam vermemesini sizi görmezden geliyor şeklinde yorumlarsanız bu durum sizde kaygıya neden olabilir. Ancak arkadaşınızın o anda kendi yaşamıyla ilgili bir problemi olabileceğini ve bu nedenle sizi farketmediğini düşünürseniz o denli kaygı yaşamazsınız. Dolayısıyla stres, içinde bulunduğunuz durumu yorumlamakla başlar. Söz konusu durum ile baş edemeyeceğinizi düşündüğünüz anda da stresiniz artacaktır.
Bazen yaşantınızda süreğen bir stres olabilir. İş yerinde ortaya çıkan değişiklikler, boşanma gibi büyük yaşamsal olaylar ya da küçük stres etkenlerinin birikmesi ve süreklilik göstermesi süreğen strese yol açabilir. Uzun süreli strese maruz kalındığında ise bedensel hastalıklar ortaya çıkabilmektedir. Bunlar bazen kas gerginliği, yorgunluk gibi belirtiler şeklinde kendini gösterirken bazen de hipertansiyona, başağrılarına ya da migrene, astım ya da bronşit belirtilerinin atmasına, mide ülserlerine, ishale, adet düzensizliğine, cinsel isteksizliğe, bağışıklık sisteminin baskılanması ile soğuk algınlığı gibi hastalıklarda artışa, kronik hastalık belirtilerinde alevlenmeye ve ruhsal hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.
Stres yönetiminin amacı yalnızca stresi azaltmak değil stresle baş edebilmeyi öğrenmektir. Örneğin iş yaşantınızda yükselmek için bir karar almanız beraberinde bir çok sorumluluğu da getirebilir. Bu durum önemli bir stres kaynağı haline dönüşebilir. Ancak bunu olumsuz bir stres kaynağı olarak görmez, artan sorumluluklarınızı yerine getirmek için bir an evvel adım atarsanız süreci daha rahat geçirebilirsiniz.
Stresle başa çıkma yolları nelerdir?
- Beslenmenize ve uyumanıza dikkat edin, spor yapın.
- İşlerinizi ertelemeyin ve belli bir plan çercevesinde yol alın. Önce büyük ve önemli işlerinizi, sonra küçük işlerinizi yapın.
- Gerektiğinde “hayır” diyebilmeyi öğrenin.
- Değiştirebileceğiniz şeyler için mücadele edin, değişitiremeyeceklerinizi kabul edin.
- Yakınlarınızla duygu ve düşüncelerinizi paylaşın.
- Kendinize zaman ayırın, hobi edinin.
- Zihninizi kontrol edemediğiniz zaman olaydan biraz uzaklaşın, dinlenin ve sonra olaya geri dönün.
- Başkalarına yardım edin ve onların da size yardım etmesine izin verin.
- Gevşeme egzersizi, meditasyon ya da yoga yapın, müzik dinleyin.
